Yedekleme (Backup) İşlemi Neden Başarısız Olur? Detaylı Sorun Giderme Rehberi

Yedekleme (Backup) İşlemi Neden Başarısız Olur? Yetersiz Disk Alanı, İzin Sorunları ve Yazılım Çakışmaları İçin Detaylı Çözümler​

Yedekleme, dijital verilerinizi korumanın en temel adımıdır, ancak yedekleme işleminin sürekli olarak başarısız olması, kullanıcılar için büyük bir risk oluşturur. Yedekleme hataları genellikle sistemin kritik dosyaları okuyamaması, hedef diskin aniden bağlantısının kesilmesi veya yazılımlar arası çakışmalar nedeniyle meydana gelir.

Bu kapsamlı rehber, yedekleme işleminizin neden tamamlanmadığını anlamanıza ve ister Windows'un yerleşik aracı, ister üçüncü taraf bir yazılım kullanın, bu sorunları kalıcı olarak çözmenize yardımcı olacaktır.

1. Sorunun Kaynağı: Yedekleme Hatalarının Temel Nedenleri​

Yedekleme işleminin kesintiye uğramasına veya başarısız olmasına yol açan yaygın nedenler şunlardır:

Sebep A: Yetersiz Alan ve Bağlantı Sorunları​

1. Hedef Disk Alanı Yetersizliği: En yaygın nedendir. Yedeklenecek veri boyutu, hedef diskteki boş alandan fazladır.
2. Dosya Boyutu Sınırları: Özellikle FAT32 formatlı harici diskler kullanıyorsanız, bu dosya sistemi 4GB'den büyük tek bir dosyayı depolayamaz.
3. Harici Bağlantı Kesilmesi: Harici diskin anlık temassızlığı (gevşek USB kablosu) veya güç yönetimi ayarları nedeniyle diskin uykuya geçmesi.

Sebep B: Dosya Kilidi ve İzin Sorunları​

1. Açık ve Kilitli Dosyalar: Yedekleme sırasında bir dosya (özellikle sistem veya program dosyaları) başka bir program tarafından kullanılıyorsa, yedekleme yazılımı o dosyayı kopyalayamaz ve bu durum zincirleme hataya yol açabilir.
2. Erişim Engellendi (İzinler): Kullanıcının yedeklemeye çalıştığı bazı dosyalara veya klasörlere erişim izni (Security Permissions) olmaması.

Sebep C: Yazılım ve Sistem Çakışmaları​

1. Bozuk Gölge Kopya Hizmeti (VSS): Windows'ta yedekleme, "Volume Shadow Copy Service" (VSS) adı verilen bir hizmeti kullanır. Bu hizmet, açık dosyaların bile yedeklenmesi için anlık görüntüsünü alır. VSS bozulursa, yedekleme işlemi durur.
2. Güvenlik Yazılımı Çakışması: Antivirüs veya güvenlik duvarı yazılımları, yedekleme programının harici diske yazma işlemini kötü amaçlı bir eylem olarak algılayıp engelleyebilir.

2. Çözüm Yolları: Başarısız Yedekleme İşlemlerini Onarma Adımları​

Aşağıdaki adımlar, sorunun kaynağına göre sıralanmıştır ve en basit çözümden karmaşık sistem onarımına kadar ilerlemektedir.

Adım 1: Temel Kontroller ve Disk Temizliği​

1. Alan Kontrolü: Yedeklemeniz gereken verilerin toplam boyutunu kontrol edin ve hedef diskinizin kesinlikle bu veriden daha büyük boş alana sahip olduğundan emin olun.
2. Hedef Diski Biçimlendirme (Gerekirse): Eğer harici diskiniz FAT32 ise (4GB dosya limiti), içindeki verileri başka bir yere yedekledikten sonra diski NTFS veya exFAT olarak biçimlendirin. Bu, dosya boyutu limitini kaldırır.
3. Kablo ve Port Değişimi: Harici disk kullanıyorsanız, farklı bir USB kablosu ve bilgisayarınızdaki farklı bir USB portunu deneyin. Mümkünse USB 3.0 portunu tercih edin.

Adım 2: VSS (Gölge Kopya Hizmeti) Sorunlarını Giderme​

Yedekleme sırasında "VSS hatası" alıyorsanız, hizmetin düzgün çalıştığından emin olmanız gerekir.

1. VSS Hizmetini Kontrol Edin: Windows arama çubuğuna "Hizmetler" yazın ve uygulamayı açın.
2. Listede "Volume Shadow Copy" hizmetini bulun.
3. Hizmetin **"Başlangıç Türü"**nün "Otomatik" olarak ayarlandığından ve **"Durum"**un "Çalışıyor" olduğundan emin olun. Çalışmıyorsa, sağ tıklayıp **"Başlat"**ı seçin.
4. Komut İstemcisi Onarımı:
   • cmd'yi Yönetici Olarak Çalıştırın.
   • VSS bileşenlerini yeniden kaydetmek için aşağıdaki komutları sırayla çalıştırın (Her komuttan sonra Enter tuşuna basın):
     net stop vss
     net stop swprv
     regsvr32 /s ole32.dll
     regsvr32 /s oleaut32.dll
     regsvr32 /s vss_e.dll
     regsvr32 /s vss_p.dll
     net start vss
     

Adım 3: Güvenlik Duvarı ve Antivirüs Kontrolü​

Güvenlik yazılımınız, yedekleme programınızın diske yazma eylemini potansiyel bir fidye yazılımı (ransomware) girişimi olarak algılayabilir.

1. Geçici Olarak Devre Dışı Bırakma: Yedekleme yazılımınızın çalışıp çalışmadığını test etmek için Antivirüs ve/veya Güvenlik Duvarı'nı kısa süreliğine devre dışı bırakıp yedeklemeyi yeniden başlatın.
2. İstisna Ekleme: Eğer yedekleme başarılı olursa, kullandığınız yedekleme yazılımını (veya Windows'un kendi yedekleme hizmetini) Antivirüs programınızın "İstisnalar" veya "Güvenli Programlar" listesine ekleyin.

Adım 4: Bozuk Dosyaları Tespiti ve Atlama​

Eğer yedekleme belirli bir dosyaya geldiğinde sürekli başarısız oluyorsa, o dosya bozuk veya kilitli demektir.

1. Bozuk Dosya Atlama: Üçüncü taraf yedekleme yazılımlarının çoğunda "Hatalı dosyaları atla ve devam et" ayarı bulunur. Bu ayarı aktifleştirerek yedeklemeyi tamamlayın.
2. Sistem Dosyalarını Onarma (SFC): Windows'un kendisinden kaynaklanan kritik dosya bozulmaları varsa, Sistem Dosyası Denetleyicisini (System File Checker) kullanın.
   • cmd'yi Yönetici Olarak Çalıştırın.
   • Komutu girin: sfc /scannow
   • Tarama bittikten sonra bilgisayarı yeniden başlatın.

Bir yedekleme hatası aldığınızda, ilk kontrol ettiğiniz şey hedef diskinizin doluluk oranı mı oluyor, yoksa arka planda çalışan VSS (Gölge Kopya Hizmeti) gibi sistem servisleri mi?