KFN Haberleri: Trump’ın Onayıyla TikTok ABD’nin Oluyor – 14 Milyar Dolarlık Değerleme Tartışması
ABD Başkanı Donald Trump’ın, Çinli ByteDance şirketine ait popüler video uygulaması TikTok’un ABD operasyonlarının Amerikan yatırımcılar liderliğindeki bir konsorsiyuma devrini onaylayan bir başkanlık kararnamesi imzalaması, haftalardır süren bir belirsizliği sona erdirdi. Ancak, Beyaz Saray tarafından açıklanan 14 milyar dolarlık değerleme rakamı, piyasa uzmanları ve yatırımcılar arasında büyük bir tartışma başlattı.Güvenlik Endişeleri ve Satış Baskısı
TikTok, Çin merkezli ByteDance’e ait olması nedeniyle uzun süredir ABD ulusal güvenlik otoritelerinin hedefindeydi. ABD Kongresi’nin geçen yıl çıkardığı ve uygulamayı yasaklama tehdidi taşıyan yasa, ByteDance’i ABD varlıklarını Amerikalı bir şirkete satmaya zorlamıştı. Milyonlarca ABD kullanıcısının hayatına dokunan bu platformun akıbeti, ticari ve jeopolitik gerilimlerin odak noktası haline gelmişti.Başkan Trump, imzasıyla yürürlüğe koyduğu kararnamenin, ulusal güvenlik endişelerini giderdiğini ve uygulamanın ABD’de çalışmaya devam etmesini sağladığını belirtti.
$14 Milyar: Analistleri Şaşırtan Rakam
Başkan Yardımcısı JD Vance tarafından açıklanan 14 milyar dolarlık değerleme, piyasaları şaşırttı. Bu rakam, daha önce analistler tarafından öngörülen 30 ila 40 milyar dolarlık tahminlerin oldukça altında kalıyor.Değerleme Neden Tartışmalı?
- Global Değerleme Farkı: TikTok’un ana şirketi olan ByteDance’in toplam değerlemesinin 300 milyar doların üzerinde olduğu tahmin ediliyor. ABD operasyonlarının, kullanıcı sayısı ve reklam gelirleri potansiyeli göz önüne alındığında, 14 milyar dolarlık bir fiyat etiketi, varlığın önemli ölçüde düşük değerlendiği eleştirilerine yol açtı.
- Meta Kıyaslaması: Sektördeki en yakın rakiplerden olan ve Facebook ile Instagram'ı bünyesinde barındıran Meta'nın piyasa değeri ise 1.8 trilyon dolar seviyelerinde bulunuyor. Bu kıyaslama, TikTok ABD’nin potansiyelinin çok daha yüksek olabileceği argümanını güçlendiriyor.
- Algoritma Lisans Ücreti: Sızan bilgilere göre, anlaşmanın gizli bir yönü, ByteDance’in çoğunluk hissesini kaybetmesine rağmen ABD operasyonlarından elde edilen kârın yüzde 50’sini veya daha fazlasını almasını sağlayacak bir lisans ücreti mekanizması içermesi. ByteDance’in bu şekilde, en kritik varlığı olan tavsiye algoritmasını lisanslayarak finansal akışı koruma yoluna gitmesi, düşük satış fiyatının bir gerekçesi olabilir.
Yeni Ortaklık Yapısı ve Kontrol
Kararname uyarınca, TikTok'un ABD’deki faaliyetleri, Oracle liderliğindeki Amerikan şirketlerinin çoğunluk hissesine sahip olduğu yeni bir ortak girişime devredilecek. Bu konsorsiyumda, özel sermaye fonu Silver Lake ve Birleşik Arap Emirlikleri merkezli devlet fonu MGX'in de yer alması bekleniyor. MGX’in %15 hisse alacağı ve yönetim kurulunda bir koltuk elde edeceği bildiriliyor.- ABD Kontrolü: Yeni Amerikan konsorsiyumu, TikTok ABD’nin yaklaşık %80’ine sahip olacak.
- ByteDance Hissesi: ByteDance’in yeni yapıda elinde tutacağı hisse %20’nin altında olacak (yaklaşık %19,9).
- Algoritma Güvenliği: Anlaşmanın en kritik şartı, ulusal güvenliği sağlamak adına platformun güçlü tavsiye algoritmasının lisanslı bir kopyasının ABD’li yatırımcılar tarafından kontrol edilmesi ve Oracle gibi güvenlik ortakları tarafından denetlenmesi. Bu algoritmanın sadece ABD verileriyle "yeniden eğitileceği" ve Çin etkisinden arındırılacağı belirtiliyor.
Jeopolitik Denge ve İleriye Dönük Adımlar
Başkan Trump, Çin Devlet Başkanı Xi Jinping ile yaptığı görüşmelerin ardından Xi’nin anlaşmaya "yeşil ışık yaktığını" ifade etse de, Çin tarafından henüz resmi bir onay gelmiş değil. Bu durum, anlaşmanın kesinleşmesi için hala aşılması gereken diplomatik engellerin olduğunu gösteriyor.Anlaşmanın, hem ABD’nin veri güvenliği taleplerini karşılaması hem de platformun 170 milyondan fazla ABD kullanıcısı için çalışmaya devam etmesi açısından stratejik bir uzlaşma olduğu düşünülüyor. Ancak düşük değerleme ve ByteDance’in kâr payı mekanizması, gelecekteki teknoloji varlıklarının el değiştirmesi süreçleri için emsal teşkil edebilecek finansal ve hukuki sonuçlar doğurabilir. Kararnamenin ardından, anlaşmanın nihai detaylarının netleşmesi ve Çin’in resmi tepkisi bekleniyor.
