Tarihte Bugün: 16 Eylül - Dönüm Noktaları, Doğumlar ve Kayıplar
Her gün olduğu gibi, 16 Eylül de insanlık tarihine damga vurmuş birçok önemli olaya, büyük şahsiyetlerin doğumuna ve sonsuzluğa uğurlanışlarına tanıklık etmiştir. Geçmişin aynası olan bu tarih, bizlere hem ilham veren başarıları hem de ders çıkarılması gereken hataları hatırlatır. İşte 16 Eylül'ün tarih sahnesindeki yeri:
Önemli Olaylar:
- 1620 - Mayflower Gemisi Yola Çıktı: İngiltere'den 102 Pilgrim (Püriten) göçmeni taşıyan Mayflower gemisi, Yeni Dünya'ya doğru Southampton'dan yelken açtı. Bu yolculuk, ABD tarihindeki en ikonik göç hareketlerinden biridir ve "Yeni İngiltere" kolonilerinin kuruluşuna giden yolu açmıştır.
- 1776 - Harlem Heights Savaşı: Amerikan Devrimi sırasında George Washington komutasındaki Amerikan kuvvetleri ile İngiliz kuvvetleri arasında New York'ta gerçekleşen bu savaş, Amerikalılar için küçük ama moral yükseltici bir zafer olmuştur.
- 1810 - Meksika Bağımsızlık Savaşı Başladı: Miguel Hidalgo y Costilla'nın Dolores kasabasında "Grito de Dolores" (Dolores Feryadı) olarak bilinen çağrısıyla, Meksika'da İspanyol sömürge yönetimine karşı bağımsızlık mücadelesi resmen başladı. Her yıl 16 Eylül, Meksika'nın Bağımsızlık Günü olarak kutlanır.
- 1908 - General Motors Kuruluşu: William C. Durant tarafından General Motors (GM) şirketi kuruldu. Otomotiv devi haline gelecek olan bu şirket, dünya ekonomisinde önemli bir yer edinecekti.
- 1963 - Malezya Federasyonu'nun Kurulması: Singapur (1965'te ayrıldı), Kuzey Borneo (Sabah) ve Sarawak'ın Malaya Federasyonu'na katılmasıyla Malezya Federasyonu kuruldu. Bu tarih, Malezya Günü olarak kutlanır.
- 1975 - Papua Yeni Gine Bağımsızlığı: Avustralya'dan ayrılarak bağımsızlığını ilan eden Papua Yeni Gine, Birleşmiş Milletler'e üye oldu.
- 1978 - Tebes Depremi (İran): İran'ın doğusundaki Horasan eyaletinde meydana gelen 7.8 büyüklüğündeki depremde yaklaşık 25.000 kişi hayatını kaybetti.
- 1982 - Sabra ve Şatila Katliamı (Lübnan): Lübnan İç Savaşı sırasında, İsrail ordusunun kuşatması altındaki Beyrut'ta bulunan Sabra ve Şatila mülteci kamplarında Filistinli mültecilere yönelik katliamlar başladı. Katliamlar, Filistinli Hristiyan milisler (Falanjistler) tarafından gerçekleştirildi.
- 1987 - Montreal Protokolü İmzalandı: Ozon tabakasını incelten maddelerin üretimi ve kullanımını sınırlamayı amaçlayan ve uluslararası alanda büyük başarı sağlayan Montreal Protokolü imzaya açıldı. Bu, çevre koruma alanındaki en başarılı uluslararası anlaşmalardan biri olarak kabul edilir.
- 2007 - One Two Three Express Kazası: Tayland'da One-Two-Go Havayolları'na ait bir yolcu uçağı Phuket Uluslararası Havalimanı'na inişi sırasında kaza yaptı. Kazada 90 kişi hayatını kaybetti.
- 1387 - V. Henry (İngiltere Kralı): Yüz Yıl Savaşları'nda Agincourt Muharebesi'ndeki zaferiyle tanınan İngiltere Kralı.
- 1745 - Mikhail Kutuzov (Rus Mareşal): Napolyon Savaşları sırasında Rus ordularına komuta eden ve 1812'de Napolyon'un Rusya'dan çekilmesinde önemli rol oynayan Rus mareşali.
- 1887 - Nadia Boulanger (Fransız Besteci ve Eğitmen): 20. yüzyılın en etkili müzik eğitmenlerinden biri olarak kabul edilir. Birçok ünlü bestecinin hocası olmuştur.
- 1888 - Frans Eemil Sillanpää (Finlandiyalı Yazar): 1939 Nobel Edebiyat Ödülü sahibi, Finlandiya edebiyatının önemli isimlerinden.
- 1891 - Karl Dönitz (Alman Büyükamiral): II. Dünya Savaşı sırasında Alman denizaltı (U-Boat) filosunun komutanı ve Hitler'in ölümünden sonra kısa bir süre Almanya'nın başkanı.
- 1924 - Lauren Bacall (Amerikalı Aktris): Hollywood'un Altın Çağı'nın ikonik isimlerinden, "Büyük Uyku" ve "Key Largo" gibi filmleriyle tanınır.
- 1925 - B.B. King (Amerikalı Blues Gitaristi): "Blues'un Kralı" olarak bilinen efsanevi gitarist ve şarkıcı.
- 1956 - David Copperfield (Amerikalı İlizyonist): Dünya çapında ün kazanmış, devasa illüzyon gösterileriyle tanınan sihirbaz.
- 1981 - Alexis Bledel (Amerikalı Aktris): "Gilmore Girls" dizisindeki Rory Gilmore rolüyle bilinen aktris.
- 1736 - Gabriel Daniel Fahrenheit (Alman Fizikçi): Termometrelerde cıva kullanımını popülerleştiren ve kendi adıyla anılan Fahrenheit sıcaklık ölçeğini geliştiren bilim insanı.
- 1824 - XVIII. Louis (Fransa Kralı): Fransız Devrimi'nin ardından Bourbon Restorasyonu döneminde Fransa Kralı.
- 1932 - Ronald Ross (İngiliz Doktor ve Bakteriyolog): Sıtmanın sivrisinekler tarafından bulaştırıldığını keşfeden ve bu keşfiyle 1902 Nobel Tıp Ödülü'nü kazanan bilim insanı.
- 1977 - Maria Callas (Yunan Soprano): "La Divina" (İlahi Kadın) olarak anılan, 20. yüzyılın en büyük opera sanatçılarından biri.
- 1993 - O.Z. Whitehead (Amerikalı Aktör): "Gazap Üzümleri" gibi filmlerden tanınan karakter oyuncusu.
- 2005 - Gordon Gould (Amerikalı Fizikçi): Lazer terimini icat eden ve lazerin çalışma prensiplerini tanımlayan bilim insanı.
- 2016 - Carlo Azeglio Ciampi (İtalya Cumhurbaşkanı): Eski İtalya Başbakanı ve Cumhurbaşkanı.
- 2020 - Kenzo Takada (Japon Moda Tasarımcısı): Ünlü moda markası Kenzo'nun kurucusu.
