Önyükleme Aygıtı Bulunamadı: Kritik Hatanın Nedenleri, BIOS/UEFI Çözümleri ve Adım Adım Onarım Rehberi
"Önyükleme Aygıtı Bulunamadı" (Boot Device Not Found), bilgisayarın başlatma işlemini gerçekleştirememesi durumunda karşılaşılan yaygın bir kritik hatadır. Bu mesaj, genellikle sistemin kritik önyükleme dosyalarının bulunduğu diski (HDD veya SSD) hiç algılayamadığını veya algılasa bile bu diskteki önyükleme kaydının (MBR/GPT) bozulduğunu gösterir ve acil müdahale gerektirir.1. "Önyükleme Aygıtı Bulunamadı" Hatasının Temel Nedenleri
Bu hatanın iki ana kaynağı vardır: Donanımsal algılama başarısızlığı veya yazılımsal/mantıksal önyükleme yolu bozulması.1.1. Donanımsal Algılama ve Bağlantı Sorunları
- Gevşek veya Hatalı Kablolar: Diski anakarta bağlayan SATA veri kablosunun veya güç kablosunun gevşemesi, diskin BIOS/UEFI tarafından hiç algılanmamasına neden olur.
- Sürücü Arızası: Sabit diskin (HDD) veya katı hal sürücüsünün (SSD) kendisinin arızalanması. Ciddi bir arızada, sürücü tamamen sessiz kalır ve sisteme yanıt vermez.
- Hatalı Bağlantı Noktası: Anakart üzerindeki SATA veya M.2 yuvasının arızalanması.
- Harici Aygıt Çakışması: İşletim sisteminin kurulu olmadığı bir USB sürücünün, harici diskin veya DVD'nin yanlışlıkla ilk önyükleme aygıtı olarak ayarlanması.
1.2. Mantıksal ve Yapılandırma Sorunları
- Yanlış Önyükleme Sırası (Boot Order): BIOS/UEFI ayarlarında, işletim sistemi kurulu olan disk yerine, başka bir diskin veya aygıtın ilk sırada olması.
- Bozuk Önyükleme Kayıtları (MBR/BCD): Virüsler, beklenmedik kapanmalar veya disk işlemleri sonucunda Ana Önyükleme Kaydı (MBR) veya Önyükleme Yapılandırma Verileri (BCD) bozulmuştur. Sistem diski görse bile nereden başlayacağını bilemez.
- Hatalı BIOS/UEFI Ayarları: Özellikle NVMe SSD'ler için SATA Modunun (AHCI/RAID) yanlış ayarlanması veya Güvenli Önyükleme (Secure Boot) ayarlarındaki çakışmalar.
2. Adım Adım Sorun Giderme Yöntemleri
Aşağıdaki adımlar, sorunun donanımsal mı yoksa yazılımsal mı olduğunu belirlemenize yardımcı olur.Adım 1: Fiziksel ve BIOS/UEFI Kontrolü (Donanım Algılama)
- Harici Aygıtları Çıkarma: Bilgisayara takılı olan tüm USB bellek, harici disk, CD/DVD gibi aygıtları çıkarın.
- BIOS/UEFI Kontrolü: Sistemi yeniden başlatın ve BIOS/UEFI ayarlarına girin (Genellikle F2, F10, Del tuşları).
- Diski Görünürlüğü: Depolama, SATA Yapılandırması veya Sürücüler menüsünde, işletim sisteminizin kurulu olduğu diskin (HDD/SSD) listelenip listelenmediğini kontrol edin.
- Eğer Disk GÖRÜNÜYORSA: Sorun yazılımsaldır (Adım 2'ye geçin).
- Eğer Disk GÖRÜNMÜYORSA: Sorun donanımsaldır (SATA/Güç kablolarını kontrol edin, farklı port deneyin, gerekirse diski test edin).
- Önyükleme Sırasını Düzeltme: Boot (Önyükleme) menüsünde, işletim sistemi diskinizin ilk aygıt (Boot Option #1) olarak ayarlandığından emin olun.
Adım 2: Önyükleme Kayıtlarını Onarma (Yazılım Çözümü)
Bu adım için bir Windows Kurulum/Kurtarma medyası (USB veya DVD) gereklidir.- Kurtarma Ortamıyla Başlatma: Bilgisayarı kurtarma medyasıyla başlatın.
- Otomatik Onarım Deneyin: "Bilgisayarınızı onarın" > "Sorun Gider" > "Gelişmiş Seçenekler" > "Başlangıç Onarma" seçeneğini deneyin. Sistem, bozuk önyükleme dosyalarını otomatik olarak onarmaya çalışacaktır.
- Komut İstemi ile Manuel Onarım: Otomatik onarım başarısız olursa, Komut İstemini açın ve şu komutları sırasıyla girin:
- bootrec /fixmbr (Ana Önyükleme Kaydını onarır.)
- bootrec /fixboot (Önyükleme sektörünü yeniden yazar. Erişim Engellendi hatası normaldir.)
- bootrec /rebuildbcd (Önyükleme Yapılandırma Verilerini yeniden oluşturur.)
Adım 3: İleri Düzey Çözümler ve Kontroller
- Disk Sağlığını Kontrol Etme (chkdsk): Hala sorun varsa, Komut İstemi'nde chkdsk /r komutunu çalıştırarak diskteki sektör hatalarını tarayın ve onarmaya çalışın.
- CMOS/BIOS Sıfırlama: BIOS'u fabrika ayarlarına (Load Optimized Defaults) sıfırlamak, hatalı yapılandırma ayarlarını düzeltebilir.
3. Önleme ve Sistem Bakımı
Önyükleme sorunlarını önlemek için:- Güvenilir Kapatma: Bilgisayarınızı her zaman düzgün bir şekilde kapatın. Ani kapanmalar önyükleme dosyalarını bozabilir.
- BIOS/UEFI Güncellemeleri: Anakart üreticinizin yayınladığı en son BIOS/UEFI güncellemelerini takip edin, bu güncellemeler yeni donanım uyumluluğunu artırır.
- Kablolama Kontrolü: Periyodik olarak kasanızın içindeki güç ve veri kablolarının sıkılığını kontrol edin.
