Kara Ekran Hatası (KSoD) Kapsamlı Analiz ve Sorun Giderme Rehberi

Kara Ekran Hatası (KSoD) Kapsamlı Analiz ve Sorun Giderme Rehberi​

"Kara Ekran Hatası" (KSoD - Black Screen of Death), bilgisayarın donanım ve yazılım arasında kritik bir hata meydana geldiğinde işletim sisteminin tamamen yanıt vermeyi durdurduğu durumu ifade eder. Bu, genellikle bir sistem çökmesi sonrası ekranda sadece siyah bir görüntü (bazen fare imleci eşliğinde) kalması anlamına gelir.

1. KSoD'nin BSoD'den Farkı​

Mavi Ekran Hatası (BSoD), genellikle bir durma kodu (stop code) ve hata mesajı gösterir, bu da sorunun kaynağını anlamayı kolaylaştırır. KSoD ise genellikle hiçbir bilgi vermez, bu da donanım, güç veya grafik sürücüleriyle ilgili daha temel bir sorun olduğunu gösterir.

2. Kara Ekran Hatasının Temel Nedenleri​

KSoD, donanımsal veya yazılımsal birçok farklı nedenden kaynaklanabilir. En yaygın nedenler şunlardır:

2.1. Donanım Bağlantı Sorunları (En Sık Görülen)​

• Monitör ve Kablolar: Monitörün veya HDMI/DisplayPort/VGA kablosunun gevşek veya arızalı olması.
• Harici Cihazlar: Yazıcı, harici disk gibi bilgisayara yeni takılan veya arızalı bir çevre biriminin çakışmaya yol açması.

2.2. Grafik Kartı (GPU) ve Sürücü Sorunları​

• Sürücü Çakışmaları: Windows veya diğer yazılım güncellemeleri sonrası mevcut ekran kartı sürücüsünün işletim sistemiyle uyumsuz hale gelmesi.
• Aşırı Isınma: Özellikle oyun oynarken veya yoğun grafik işlemleri sırasında ekran kartının aşırı ısınması ve kendini korumaya alması.
• Donanım Arızası: Ekran kartının yuvaya tam oturmaması (genellikle taşınma sonrası) veya fiziksel olarak arızalanması.

2.3. İşletim Sistemi ve Güncelleme Hataları​

• Hatalı Güncelleme: Yeni bir Windows/macOS güncellemesinin kritik sistem dosyalarını bozması veya yükleme sırasında takılı kalması.
• Yazılım Çakışması: Yeni kurulan bir antivirüs, güvenlik duvarı veya sistem optimizasyon yazılımının sistem çekirdeğiyle çakışması.

2.4. Güç Kaynağı (PSU) Sorunları​

• Yetersiz Güç: Özellikle yeni bir GPU takıldıktan sonra veya zamanla PSU'nun yıpranması sonucu, sistemin yüksek yük altında (örneğin bir oyun başlatılırken) yeterli gücü sağlayamaması.

2.5. Diğer Donanım Sorunları​

• RAM/Bellek Sorunları: RAM modüllerinin yuvaya tam oturmaması veya arızalı olması (genellikle sistemin hiç açılmamasına da neden olabilir, ancak bazen KSoD'ye de yol açar).
• BIOS/UEFI Sorunları: Hatalı veya kesintiye uğramış BIOS güncellemesi.

3. Adım Adım Sorun Giderme ve Çözüm Yolları​

Aşağıdaki adımlar, sorunun nedenini tespit etmek ve çözmek için önerilen sırayı takip eder.

Adım 1: Basit Kontroller ve Zorunlu Yeniden Başlatma​

1. Görüntü Sürücüsünü Yeniden Başlatın: Bilgisayar açık durumdayken sırasıyla Windows Tuşu + Ctrl + Shift + B tuşlarına basın. Bu kısayol, Windows'ta ekran kartı sürücüsünü sıfırlar ve başarılı olursa kısa bir bip sesi duyarsınız.
2. Kabloları Kontrol Edin: Monitörün güç ve sinyal (HDMI/DP/VGA) kablolarını hem monitör hem de bilgisayar tarafında sıkıca bağlandığından emin olun.
3. Tüm Harici Cihazları Çıkarın: USB bellekler, harici diskler, docking istasyonları ve diğer tüm çevre birimlerini çıkarın. Sadece monitör, klavye ve fare bağlı kalsın. Ardından bilgisayarı yeniden başlatmayı deneyin.

Adım 2: Güvenli Modda Başlatma​

Kara Ekran Hatası, işletim sistemi normal başlatıldığında ortaya çıkıyorsa, sorunu kökünden çözmek için Güvenli Mod kritik öneme sahiptir.

1. Güvenli Moda Erişim: Bilgisayarınızı açarken Windows logosu görünmeden önce (veya siyah ekranın gelmesini takiben) zorla kapatıp açma döngüsünü 3 kez tekrarlayın (güç düğmesine basılı tutarak). Bu, Windows'u otomatik olarak Gelişmiş Başlangıç Seçenekleri menüsüne atacaktır.
2. Güvenli Mod Seçimi: Gelişmiş Seçenekler > Sorun Giderme > Gelişmiş Seçenekler > Başlangıç Ayarları > Yeniden Başlat adımlarını takip edin. Yeniden başlatmanın ardından 4 veya F4 tuşuna basarak Ağ Bağlantısı Olmadan Güvenli Mod'u seçin.
3. Sürücüleri Kaldırma/Güncelleme: Güvenli Mod'da oturum açtıktan sonra, Aygıt Yöneticisi'ne gidin. Ekran bağdaştırıcılarını bulun, ekran kartınıza sağ tıklayın ve "Aygıtı kaldır" seçeneğini seçin. (Sürücü yazılımını da silme seçeneğini işaretlemeyin). Ardından bilgisayarı yeniden başlatın. Windows, varsayılan bir sürücü yükleyecektir.
4. Güncellemeleri Kontrol Etme: Güvenli Mod'da Windows'un yeni bir grafik sürücüsünü otomatik olarak indirmesi için normal moda geçip internet bağlantısı kurmayı deneyin veya ekran kartı üreticisinin (NVIDIA, AMD, Intel) web sitesinden en son sürücüyü indirip kurun.

Adım 3: Sistem Kurtarma Seçenekleri​

Kara ekran sorunu bir yazılım çakışması veya güncellemeyle başladıysa, sistem kurtarma seçeneklerini kullanın:

1. Sistem Geri Yükleme: Adım 2'deki Gelişmiş Başlangıç Seçenekleri menüsünden Sistem Geri Yükleme'yi seçin ve sorunun oluşmadığı bir tarihe geri dönün.
2. Başlangıç Onarımı: Aynı menüden Başlangıç Onarımı'nı deneyin. Bu araç, önyüklemeyi engelleyen eksik veya bozuk dosyaları düzeltmeye çalışır.

Adım 4: Donanım Kontrolleri (PC Kasası İçin)​

Yukarıdaki yazılımsal adımlar sorunu çözmezse, sorun büyük ihtimalle donanımsaldır.

1. Kasa İçini Kontrol Edin: Bilgisayarın güç kablosunu çıkarın ve kasayı açın. Ekran kartının (GPU) ve RAM modüllerinin yuvalarına tam olarak oturduğundan emin olun. Gerekirse çıkarıp tekrar takın.
2. Isınma Kontrolü: Kasanın içindeki fanların (özellikle GPU ve CPU fanları) düzgün çalıştığından ve tozlanmadığından emin olun. Aşırı ısınma, KSoD'nin yaygın bir nedenidir.
3. Farklı Bir Monitör Deneyin: Mümkünse, mevcut monitörünüz yerine başka bir monitör veya TV bağlayarak sorunun bilgisayardan mı yoksa monitörden mi kaynaklandığını doğrulayın.

Özet: Kara Ekran Hatası sorununu giderirken atılacak en önemli adım, sisteme Güvenli Mod aracılığıyla erişmek ve ardından grafik sürücülerini kaldırmak/yeniden yüklemek olmalıdır.

Siz bu hatayla karşılaştığınızda hangi adım işe yaradı? Deneyimlerinizi ve farklı çözüm yöntemlerinizi bizimle paylaşın!