Ekran Kartı Sürücüsünün Çökmesi: "Görüntü Sürücüsü Yanıt Vermeyi Kesti ve Kurtarıldı" Sorununa Detaylı Çözüm Rehberi
Oyun oynarken, video izlerken veya bazen sadece masaüstünde gezinirken ekranın aniden 1-2 saniyeliğine kararması, sesin takılması (loop'a girmesi) ve ardından sağ alt köşede "Görüntü sürücüsü yanıt vermeyi kesti ve bu durumdan başarıyla kurtarıldı" bildiriminin belirmesi, en yaygın Windows sürücü sorunlarından biridir. Bu hata, bir Mavi Ekran (BSOD) kadar ciddi olmasa da, ekran kartınızın veya sisteminizin kararsız olduğunun net bir göstergesidir. Bu rehberde, bu spesifik çökmenin teknik nedenlerini (TDR) ve kalıcı çözüm yollarını detaylıca ele alıyoruz.1. Bu Hata Tam Olarak Nedir? (TDR Mekanizması)
Bu hatanın teknik adı TDR'dir (Timeout Detection and Recovery - Zaman Aşımı Tespiti ve Kurtarma). Bu, Windows'un aslında "iyi" bir özelliğidir ve sistemi Mavi Ekran'dan kurtarmak için tasarlanmıştır.- Süreç Şöyle İşler:
- Windows, ekran kartınıza (GPU) bir görev verir (örn: oyundaki bir kareyi çizmesini söyler).
- Windows, GPU'dan belirli bir süre içinde (varsayılan olarak 2 saniye) bir yanıt bekler.
- Eğer GPU bu süre içinde yanıt vermezse, Windows GPU'nun "donduğunu" veya "kilitlendiğini" varsayar.
- Sistemi tamamen çökertmek (Mavi Ekran) yerine, Windows "TDR mekanizmasını" tetikler: Görüntü sürücüsünü anında "öldürür" (kapatır) ve hemen yeniden başlatır.
- Ekranınız bu sıfırlama sırasında kısa bir süre kararır ve sürücü yeniden başladığında "başarıyla kurtarıldı" mesajını alırsınız.
2. Neden 1: Agresif veya Kararsız Hız Aşırtma (Overclock)
Bu hatanın bir numaralı nedeni, kararsız hız aşırtma (OC) ayarlarıdır.- Sorun: Ekran kartınıza (ister manuel olarak MSI Afterburner ile, ister "Gaming Mod" gibi otomatik profillerle) yaptığınız hız aşırtma, kartın stabil çalışabileceği sınırların ötesindedir. Masaüstünde stabil görünse de, oyun gibi ağır bir yük altına girdiğinde kararsız hale gelir ve TDR'ye takılır.
- Çözüm: MSI Afterburner, AMD Adrenalin veya benzeri yazılımlarla yaptığınız tüm hız aşırtma (Core Clock, Memory Clock) ve voltaj ayarlarını derhal varsayılana (default) sıfırlayın. Sorunun bu olup olmadığını test etmenin en hızlı yolu budur.
3. Neden 2: Güncel Olmayan veya Bozuk Ekran Kartı Sürücüsü
Bazen sorun donanımsal değil, doğrudan sürücünün kendisindeki bir yazılım hatasıdır (bug).- Sorun: Mevcut sürücünüzde bir hata vardır veya bir önceki sürücü güncellemesinden kalan "artık" dosyalar yeni sürücüyle çakışma yaratıyordur.
- Çözüm (Temiz Kurulum):
- DDU (Display Driver Uninstaller) programını indirin.
- Bilgisayarı "Güvenli Mod"da başlatın.
- DDU ile mevcut (NVIDIA/AMD/Intel) sürücünüzü tamamen kaldırın.
- Bilgisayarı normal başlatın ve ekran kartı üreticinizin (NVIDIA/AMD) web sitesinden indirdiğiniz en güncel sürücüyü "Temiz Kurulum" (Clean Installation) seçeneğiyle kurun.
4. Neden 3: Arka Plan Uygulamaları ve Donanım Hızlandırma
Günümüzde birçok program (Chrome, Discord, Spotify, Wallpaper Engine) daha akıcı çalışmak için "Donanım Hızlandırma" (Hardware Acceleration) özelliğini kullanarak GPU'nuzu kullanır.- Sorun: Bu programlar, GPU'yu kullanmak için oyununuzla "kavga edebilir". Özellikle birden fazla donanım hızlandırmalı uygulama aynı anda çalıştığında, sürücü bu yükü yönetemeyerek TDR hatasına düşebilir.
- Çözüm:
- Google Chrome, Firefox, Discord, Steam ve Spotify gibi uygulamaların "Ayarlar" > "Gelişmiş" menülerine girerek "Donanım Hızlandırma" (Hardware Acceleration) seçeneğini kapatın.
- Özellikle Discord'un "Oyun Arayüzü" (Game Overlay) özelliğini kapatmayı deneyin.
5. Neden 4: Yetersiz Güç Kaynağı (PSU) veya Aşırı Isınma
Ekran kartı, ağır yük altında (oyun sırasında) aniden yüksek güç çeker.- Sorun: Güç kaynağınız (PSU) bu anlık yüksek gücü stabil bir şekilde sağlayamazsa, ekran kartına giden voltaj düşer ve kart "yanıt vermeyi keser". Benzer şekilde, 85-90°C dereceleri aşan aşırı ısınma da kartı kararsız hale getirir.
- Çözüm: Ekran kartınızın sıcaklıklarını (örn: HWMonitor ile) kontrol edin. Gerekirse kasa içi hava akışını iyileştirin veya termal macun yenilemesi yapın. Sorun devam ederse, özellikle yeni bir ekran kartı aldıysanız, yetersiz bir PSU'dan şüphelenebilirsiniz.
6. Çözüm 5: TDR Gecikmesini Kayıt Defterinden Artırmak (İleri Düzey)
Eğer ekran kartınızın donmadığından, sadece yavaş olduğundan (örn; 3D render gibi çok ağır bir iş yaptığından) eminseniz, Windows'un 2 saniyelik bekleme süresini uzatabilirsiniz.- regedit (Kayıt Defteri Düzenleyicisi) açın.
- HKEY_LOCAL_MACHINE\SYSTEM\CurrentControlSet\Control\GraphicsDrivers yoluna gidin.
- Sağ taraftaki boş alana sağ tıklayın > Yeni > DWORD (32-bit) Değeri (64-bit sistemler için de 32-bit seçin).
- Adını TdrDelay olarak değiştirin.
- Oluşturduğunuz TdrDelay girdisine çift tıklayın, "Onaltılık" yerine "Ondalık" (Decimal) sistemini seçin ve Değer verisine 8 veya 10 yazın (bu, Windows'un 8 veya 10 saniye beklemesini sağlar).
- Bilgisayarı yeniden başlatın.
