KFN HABERLERİ: Twitter'ın Alternatifi Bluesky'dan Radikal Hamle: 'Beğenmeme' (Downvote) Butonu Test Edilmeye Başlandı!
Twitter'ın (yeni adıyla X) kurucusu Jack Dorsey'in desteğiyle hayata geçen ve merkeziyetsiz sosyal medya vaadiyle yola çıkan Bluesky, platform dinamiklerini kökten değiştirebilecek sürpriz bir özelliği test etmeye başladı. Şirket, kullanıcıların gönderilere "Beğenmeme" (Downvote) oyu verebilmesini sağlayacak yeni bir butonu sınırlı bir kullanıcı grubuyla deniyor. Bu hamle, Reddit'in temel dinamiklerinden birini alarak, sosyal medyada toksisite ve içerik kalitesi tartışmalarını yeniden alevlendirdi.Elon Musk'ın X'i satın almasının ardından yaşanan kaotik süreçte en çok güç kazanan alternatif platformların başında gelen Bluesky, AT Protokolü üzerine kurulu merkeziyetsiz yapısıyla dikkat çekiyordu. Davetiye sistemiyle büyüyen ve daha "seçkin" bir topluluk oluşturmayı hedefleyen platform, şimdi de içerik moderasyonu ve kullanıcı etkileşimi konusunda radikal bir adım atıyor.
Test aşamasındaki yeni özellik, kullanıcıların bir gönderiyi beğenme (like) butonunun hemen yanında yer alan aşağı yönlü bir ok (downvote) ile oylamasına olanak tanıyor. Bu hamle, sosyal medya devleri arasında uzun yıllardır tartışılan ancak "olumsuz etkileşim" ve "zorbalık" endişeleri nedeniyle genellikle kaçınılan bir mekaniği ana akıma taşıma potansiyeline sahip.
'Beğenmeme' Butonu Nasıl Çalışacak?
Edinilen ilk bilgilere ve test kullanıcılarının paylaşımlarına göre, Bluesky'ın "beğenmeme" sistemi, Reddit'in popüler oylama sistemine oldukça benziyor ancak önemli bir farkla: Beğenmeme sayıları halka açık olmayacak.Bir kullanıcı bir gönderiye "beğenmeme" oyu verdiğinde, bu oy sadece o gönderinin algoritmadaki görünürlüğünü etkileyecek. Yani, çok fazla "beğenmeme" oyu alan bir içerik, diğer kullanıcıların akışlarında daha az gösterilecek veya "tartışmalı" olarak işaretlenebilecek. Ancak gönderiyi paylaşan kişi veya diğer kullanıcılar, o gönderinin kaç adet "beğenmeme" oyu aldığını (en azından şimdilik) göremeyecek.
Bu yaklaşım, YouTube'un birkaç yıl önce "dislike" sayılarını gizleme kararına benziyor. Amaç, kullanıcıların olumsuz oy verme gücünü elinden almadan, bu gücün "toplu zorbalık" (mobbing) veya "karalama kampanyası" aracına dönüşmesini engellemek.
Sadece Bir 'Dislike' Değil: Topluluk Odaklı Moderasyon
Bluesky CEO'su Jay Graber, konuyla ilgili yaptığı bir paylaşımda, bu özelliğin basit bir "beğenmeme" butonundan daha fazlası olduğunu vurguladı. Graber'a göre bu, "topluluk odaklı moderasyon" (community-driven moderation) sisteminin ilk adımı.Bluesky'ın felsefesi, merkezi bir otoritenin (Facebook, X veya Bluesky yönetiminin) neyin "iyi" neyin "kötü" içerik olduğuna karar vermesi yerine, bu kararı doğrudan topluluğun kendisine bırakmak. "Beğenmeme" butonu, kullanıcılara "Bu içeriği akışımda daha az görmek istiyorum" demenin hızlı bir yolunu sunuyor.
Eğer sistem başarılı olursa, platform, kullanıcıların hangi tür içerikleri (örneğin, spam, yanıltıcı bilgi, düşük kaliteli mizah) görmek istemediğini öğrenecek ve algoritmasını buna göre kişiselleştirecek.
Neden Şimdi? Toksisite ve Spam ile Mücadele
X (Twitter) ve diğer büyük platformlar, son yıllarda artan dezenformasyon, nefret söylemi, spam ve bot hesaplarla mücadelede zorlanıyor. Özellikle X'in moderasyon ekibini büyük ölçüde küçültmesi, bu sorunları daha da görünür kıldı.Bluesky, bu kaostan kaçan kullanıcılara daha "sağlıklı" bir dijital ortam vaat ediyor. "Beğenmeme" butonu, bu vaadi gerçekleştirmenin bir yolu olarak görülüyor. Kullanıcılar, gördükleri spam veya toksik içerikleri raporlamak gibi ağır bir sürece girmek yerine, anında "downvote" ederek hem kendi akışlarını temizleyebilecek hem de bu içeriğin başkalarına yayılmasını yavaşlatabilecek.
Reddit Başarısı Tekrarlanabilir mi?
Bu sistemin en başarılı örneği şüphesiz Reddit. Reddit'te "upvote" ve "downvote" sistemi, platformun "subreddit" adı verilen alt topluluklarında içerik kalitesinin korunmasının bel kemiğini oluşturuyor. Kaliteli içerikler zirveye çıkarken, alakasız veya toksik yorumlar hızla sayfanın en altına itiliyor.Ancak Reddit'in yapısı, Bluesky veya X gibi "genel akış" odaklı platformlardan farklı. Bluesky'ın bu sistemi, daha kişisel ve anlık paylaşımların yapıldığı bir mikroblog ortamında nasıl bir etki yaratacağı büyük bir merak konusu. Eleştirmenler, bu özelliğin, popüler olmayan ancak değerli fikirlerin "susturulması" (echo chamber) etkisini artırabileceğinden endişe ediyor.
Bluesky, bu özelliğin henüz bir "deney" olduğunu ve kullanıcı geri bildirimlerine göre tamamen değiştirilebileceğini veya kaldırılabileceğini belirtiyor.
Peki siz ne düşünüyorsunuz? Sosyal medyada "beğenmeme" butonunun olması iyi bir fikir mi? İçerik kalitesini artırır mı, yoksa yeni bir zorbalık aracına mı dönüşür? Yorumlarda fikirlerinizi paylaşın!
