KFN Haberleri: AB'den Çinli 5G Ekipmanlarına Topyekûn Yasak Geliyor! Huawei ve ZTE Hedefte!
Avrupa Birliği Komisyonu, ulusal güvenlik endişelerini gerekçe göstererek 5G altyapısında Çinli tedarikçilere karşı tarihi bir adım atmaya hazırlanıyor. 2020'den bu yana üye ülkelere "tavsiye" niteliğinde sunulan "5G Güvenlik Araç Seti" (5G Toolbox) kurallarının, artık yasal olarak "bağlayıcı" ve "zorunlu" bir yasağa dönüştürülmesi planlanıyor. Bu hamlenin doğrudan hedefinde, "yüksek riskli tedarikçi" (high-risk vendor) olarak sınıflandırılan Çinli teknoloji devleri Huawei ve ZTE var.Bu, ABD'nin yıllardır sürdürdüğü sert tutuma Brüksel'in de katılması ve teknolojik egemenlik konusunda Batı bloğunun safları sıklaştırması anlamına geliyor. Komisyon Başkan Yardımcısı Henna Virkkunen tarafından öne sürülen bu yeni plan, bazı üye ülkelerin (İspanya ve Yunanistan gibi) tavsiyelere uymamasına yönelik sabrın taştığını ve tüm bloğu kapsayan bir "dijital demir perde" çekilmesinin istendiğini gösteriyor. Bu karar, Avrupa'daki telekom operatörleri için milyarlarca dolarlık bir fatura anlamına gelebilir.
2020 "Araç Seti" Neden Yetersiz Kaldı?
Avrupa Komisyonu, 2020 yılında "5G Güvenlik Araç Seti"ni (5G Toolbox) yayınladığında, üye ülkelere 5G ağlarının kritik ve hassas kısımlarında "yüksek riskli" tedarikçileri kısıtlamalarını tavsiye etmişti. Bu, ABD'nin talep ettiği topyekûn bir yasak yerine, daha yumuşak ve ulusal kararlara saygılı bir orta yoldu.Ancak aradan geçen 5 yılda, Komisyon'un beklediği ilerleme kaydedilmedi. Gelen son raporlara göre, 27 AB üyesinin sadece üçte biri (İsveç, Finlandiya ve Almanya gibi ülkeler başta olmak üzere) bu tavsiyelere uyarak Çinli ekipmanlara karşı ciddi kısıtlamalar getirdi.
Komisyon'un sabrını taşıran ise İspanya ve Yunanistan gibi bazı üyelerin, bu risk uyarılarına rağmen yerel ağlarında Huawei ve ZTE ekipmanlarını kullanmaya devam etmesi oldu. Brüksel'e göre 5G ağları birbirine bağlı olduğundan, tek bir ülkenin güvenlik açığı, tüm Avrupa Birliği'nin ulusal güvenliğini tehlikeye atıyor. Komisyon, bu "dengesiz" yaklaşımın artık sürdürülemez olduğuna karar verdi.
Hedefteki İki Dev: Huawei ve ZTE Neden Riskli?
AB'nin (ve ABD'nin) "yüksek riskli" olarak tanımladığı bu şirketlere yönelik endişelerin temelinde, bu şirketlerin Çin devletine ve istihbarat servislerine olan iddia edilen bağları yatıyor:- Casusluk Endişesi: En büyük korku, bu ekipmanların (router'lar, antenler, çekirdek ağ sistemleri) Çin hükümeti tarafından Avrupa'nın kritik veri trafiğini (hükümet, askeriye, sanayi) gözetlemek için kullanılabileceği şüphesidir.
- Sabotaj Riski (Kill Switch): Jeopolitik bir kriz (örneğin Tayvan'da bir gerilim) anında, Pekin'in bu şirketler aracılığıyla Avrupa'nın iletişim altyapısına müdahale edebileceği veya bir "kill switch" (kapatma düğmesi) ile sistemi felç edebileceği korkusu hakim.
- Tedarik Zinciri Güvenliği: ABD yaptırımları nedeniyle Huawei'nin tedarik zincirinin bozulduğu, bu durumun ekipmanların güvenliğini ve uzun vadeli bakımını yönetilemez hale getirdiği de bir diğer argüman.
"Sök ve Değiştir" (Rip and Replace): Telekom Devlerini Bekleyen Milyarlık Fatura
Bu planın yasalaşması halinde, en büyük darbeyi Avrupa'nın dev telekom operatörleri (Deutsche Telekom, Vodafone, Orange, Telefónica) alacak. Yıllardır Huawei'nin hem teknolojik olarak gelişmiş hem de Nokia ve Ericsson gibi Avrupalı rakiplerine göre çok daha ucuz olan ekipmanlarını kullanan bu şirketler, şimdi milyarlarca dolarlık bir "sök ve değiştir" (rip and replace) faturasıyla karşı karşıya.Almanya tek başına, 2026'ya kadar Huawei ekipmanlarını çekirdek ağlardan söküp atmanın maliyetinin milyarlarca avroyu bulacağını hesaplamıştı. Bu zorunlu değişim, aynı zamanda Avrupa'nın 5G dağıtım hızını yavaşlatma ve maliyetleri artırma riski taşıyor. Bu durumun tek kazananları ise, pazarın tamamını devralmaya hazırlanan Avrupalı tedarikçiler Nokia ve Ericsson olacak.
Sadece 5G Değil: Yasak Genişleyebilir
Komisyon'un planı 5G mobil ağlarıyla da sınırlı kalmayabilir. Sızan bilgilere göre bu zorunlu yasakların, sabit geniş bant (broadband) ve fiber optik altyapıları da kapsaması masada.Ayrıca AB, "Global Gateway" fon programı aracılığıyla, AB dışındaki ülkelere (örneğin Afrika veya Asya'da) AB destekli projelerde Çinli ekipmanları kullanmamaları yönünde baskı yapmayı ve fonları buna göre yönlendirmeyi planlıyor. Bu, teknoloji savaşının artık küresel bir alana yayıldığını gösteriyor.
Sizce Avrupa Birliği'nin ulusal güvenlik gerekçesiyle aldığı bu yasak kararı haklı mı, yoksa bu, ABD'nin başlattığı bir ticaret savaşının parçası mı? Telekom şirketlerinin milyarlarca dolarlık "sök ve değiştir" maliyetini en sonunda yine tüketiciler mi ödeyecek? Yorumlarınızı bekliyoruz!
