Yedekten Geri Yükleme (Restore) İşlemi Neden Başarısız Olur? Hedef Disk, Dosya İzinleri ve Yazılım Çakışmaları İçin Detaylı Rehber
Yedekleme dosyanızı hazırlamak bir güvenlik adımıdır; ancak asıl kritik an, verilerinizi geri yüklemeniz gerektiği andır. Eğer geri yükleme işlemi (%99’da takılma, CRC hatası veya "Hedef Okunamıyor" gibi) bir hata verirse, bu durum yedekleme işleminin başarısız olmasından çok daha ciddi bir kriz anlamına gelir.Bu kapsamlı rehber, geri yükleme işleminin neden başarısız olduğunu anlamanıza ve yedekleme dosyanız sağlam olsa bile ortaya çıkabilecek yazılımsal ve donanımsal engelleri nasıl aşacağınıza dair adım adım çözümler sunar.
1. Sorunun Kaynağı: Geri Yükleme Hatalarının Temel Nedenleri
Geri yükleme işleminin kesintiye uğramasına veya başarısız olmasına yol açan yaygın nedenler şunlardır:Sebep A: Yedek Dosyası ve Hedef Disk Sorunları
- Yedekleme Dosyasının Bozuk Olması: Geri yükleme işlemi sırasında alınan CRC veya veri bütünlüğü hatası, yedeklemenin yapıldığı anda dosyanın (yedekleme anında) doğru yazılmadığını gösterir.
- Hedef Disk Alanı Yetersizliği: Geri yüklenen verinin kaplayacağı alan, hedef diskteki boş alandan az olmalıdır. Sıkıştırılmış yedek dosyasının boyutuna aldanmayın; geri yüklendikten sonra kaplayacağı alanı hesaplayın.
- Hedef Disk Bozuk Sektörleri: Geri yükleme sırasında veri yazılacak diskte bozuk sektörler varsa, yazılım o noktaya geldiğinde hata verir ve işlem başarısız olur.
Sebep B: İzin ve Kilit Sorunları
- Hedef Dosya Kilidi: Eğer geri yüklemeye çalıştığınız dosya, o sırada Windows tarafından veya bir program tarafından kilitlenmişse, yazılım üzerine yazamaz ve hata verir. (Örn: Geri yükleme sırasında bir sistem dosyasının kilitli kalması.)
- Yetersiz İzinler: Sistemin tamamını veya bir programı geri yüklerken, geri yükleme yazılımının Yönetici (Administrator) yetkilerine sahip olmaması.
Sebep C: Yazılım ve Ortam Çakışmaları
- Geri Yükleme Yazılımı Uyuşmazlığı: Yedekleme ve geri yükleme işlemi için farklı sürümler veya farklı markaların yazılımları kullanılıyorsa uyumsuzluklar oluşabilir.
- Güvenlik Duvarı/Antivirüs Engeli: Güvenlik yazılımları, diske toplu veri yazma eylemini (geri yükleme) şüpheli görüp engelleyebilir.
2. Çözüm Yolları: Başarısız Geri Yükleme İşlemlerini Onarma Adımları
Aşağıdaki adımlar, sorunun kaynağına göre sıralanmıştır ve en basit çözümden karmaşık sistem onarımına kadar ilerlemektedir.Adım 1: Temel Kontroller ve Ortam Değişikliği
- Yedek Dosyasının Bütünlüğünü Kontrol Edin: Yedekleme yazılımınızın menüsünde "Yedekleme Doğrulama" (Backup Verification) veya "Arşiv Testi" gibi bir seçenek varsa, geri yüklemeden önce bu testi çalıştırın.
- Güvenli Modda Geri Yükleme: İşletim sisteminin ve programların mümkün olduğunca az dosya kilitlemesini sağlamak için, bilgisayarı Güvenli Modda (Safe Mode) başlatın ve geri yükleme işlemini orada deneyin.
- Hedef Disk Kontrolü: Geri yükleme yapacağınız diski, yedekleme_hatasi.md makalesinde anlatıldığı gibi chkdsk /f /r komutuyla bozuk sektörlere karşı kontrol edin ve onarın.
Adım 2: İzin Sorunlarını Giderme
- Yönetici Olarak Çalıştırma: Geri yükleme yazılımını daima "Yönetici olarak çalıştır" seçeneğiyle başlatın. Bu, izin sorunlarının çoğunu çözecektir.
- Basit Bir Klasöre Geri Yükleme: Eğer tüm sistem yerine sadece birkaç dosyayı geri yüklemeye çalışıyorsanız, bunları doğrudan "C:\Windows" veya "Program Files" gibi korumalı klasörler yerine, önce Masaüstü gibi basit bir konuma geri yüklemeyi deneyin.
Adım 3: Yazılımsal Çakışmaları Çözme
- Antivirüsü Devre Dışı Bırakma: Adım 1'deki gibi, geri yükleme işlemi süresince Antivirüs ve Güvenlik Duvarı yazılımlarınızı geçici olarak devre dışı bırakın.
- Sistem Geri Yükleme Diskini Kullanma: Eğer sistemin tamamını geri yüklemeye çalışıyorsanız ve Windows içinden sürekli hata alıyorsanız, yedekleme yazılımının veya Windows'un (Sistem Görüntüsü Kurtarma için) oluşturduğu Başlangıç Kurtarma Diskini (Bootable Recovery Media) kullanın. Bu ortamlar, işletim sistemi tamamen yüklenmeden çalıştığı için dosya kilitlenme sorunlarını tamamen ortadan kaldırır.
Adım 4: Harici Geri Yükleme (Son Çare)
- Yedeklemeyi Başka Bir Diske Yükleme: Eğer geri yükleme işlemi sürekli olarak hedef diskteki bozuk sektörler nedeniyle başarısız oluyorsa, yedek dosyanızı yepyeni ve boş bir diske geri yüklemeyi deneyin. Ardından bu diski kullanabilirsiniz.
- Parçalı Geri Yükleme: Yedekleme yazılımınız izin veriyorsa, tüm yedeği tek seferde geri yüklemek yerine, en kritik dosyaları veya klasörleri tek tek, parça parça geri yükleyerek sorunun kaynağını (hangi dosyanın hata verdiğini) tespit etmeye çalışın.