Rehber: Sahte "İndirme" (Download) Butonları Tuzağına Düşmeyin!
Merhaba KralForum ailesi,İnternetten ücretsiz bir program, bir oyun yaması veya bir sürücü (driver) indirmeye çalışırken hepimiz o sayfaya gelmişizdir: Rengarenk, yanıp sönen, "İndir", "Download Now" veya "Start" yazan onlarca butonun olduğu karmaşık bir sayfa.
Peki, bu butonlardan hangisi gerçek?
Bu sahte indirme butonları, internetin en yaygın tuzaklarından biridir. Amacı, dikkatinizi dağıtarak sizi kandırmak ve asıl indirmek istediğiniz program yerine, zararlı veya istenmeyen bir yazılım kurmanızı sağlamaktır.
Bu rehberde, bu sahte butonları nasıl tanıyacağınızı ve bu tuzağa nasıl düşmeyeceğinizi anlatacağız.
1. Sahte İndirme Butonu Nedir ve Neden Tehlikelidir?
Sahte indirme butonu, aslında bir reklam banner'ıdır (resimdir). İndirme butonuna benzeyecek şekilde özel olarak tasarlanmıştır.Bu butonlara tıkladığınızda, indirmek istediğiniz program (örn: winrar.exe) yerine genellikle şunlar iner veya yüklenir:
- Adware (Reklam Yazılımı): Tarayıcınızın anasayfasını değiştiren, sürekli pop-up reklamlar çıkaran yazılımlar.
- PUPs (Potansiyel Olarak İstenmeyen Programlar): Bilgisayarınızı "hızlandırmayı" vaat eden sahte temizleme programları, tarayıcı araç çubukları (toolbar) veya şüpheli antivirüs programları.
- Malware (Zararlı Yazılım): En kötü senaryoda, doğrudan virüs, fidye yazılımı (ransomware) veya bilgilerinizi çalan casus yazılımlar (spyware) bulaşabilir.
2. Sahte Bir İndirme Butonu Nasıl Tespit Edilir?
Bu reklamları tespit etmek için birkaç basit ipucu vardır:- Aşırı Göz Alıcı Olurlar: Gerçek indirme linkleri genellikle sade bir metin (örn: "setup.exe indir") veya sitenin tasarımıyla uyumlu basit bir butondur. Sahte butonlar ise yanıp söner, yeşil-mavi-turuncu gibi parlak renklerdedir ve "Download Now!", "Start", "Free Download" gibi aciliyet belirten İngilizce ifadeler kullanır.
- "Reklam" veya "i" İkonu: Çoğu sahte indirme butonu, aslında Google veya başka bir reklam ağının reklamıdır. Butonun sağ üst veya sol üst köşesine dikkatlice bakın. Genellikle küçük bir "X" (kapatma) işareti, bir "i" (bilgi) ikonu veya "AdChoices" gibi bir yazı görürsünüz. Bu, onun %100 reklam olduğunu gösterir.
- Çok Fazla Buton Varsa: Bir sayfada 3-4 tane farklı "Download" butonu varsa, bilin ki en az 2-3 tanesi sahtedir. Dolandırıcılar, kafanızı karıştırıp rastgele birine tıklamanızı umar.
- Fare ile Üzerine Gelin (Tıklamadan!): Sahte butonun üzerine farenizi getirin ve tıklamadan bekleyin. Tarayıcınızın sol alt köşesinde linkin önizlemesi çıkar.
- Eğer link googleadservices.com, doubleclick.net, ad.com veya bit.ly gibi alakasız bir alan adı gösteriyorsa, bu bir reklamdır.
- Gerçek indirme linki, genellikle sitenin kendi alan adını veya dosyanın adını (örn: siteadi.com/download/program.zip) içerir.
- Dosya Boyutu ve İsim Tutarsızlığı: Bazen sahte butonlar, setup.exe veya download.exe (1-2 MB) gibi küçük bir "ön yükleyici" indirir. Eğer siz 1 GB'lık bir oyun indiriyorsanız ve inen dosya 1 MB ise, o dosyayı ASLA çalıştırmayın.
3. Nasıl Güvende Kalınır?
- Ana Kural: Resmi Kaynaktan İndirin: Bir programa ihtiyacınız varsa, onu "full program indir" sitelerinden değil, doğrudan kendi resmi web sitesinden (örn: WinRAR için win-rar.com) indirin.
- AdBlocker (Reklam Engelleyici) Kullanın: uBlock Origin gibi kaliteli bir reklam engelleyici, bu sahte indirme butonlarının (yani reklamların) %99'unu daha siz sayfayı açarken engeller ve size göstermez.
- Sayfayı Tanıyın: Güvenilir indirme siteleri (örn: büyük teknoloji siteleri) genellikle reklamları ve gerçek indirme linkini ayırır. Gerçek link genellikle "Download", "İndir" veya "Kurulum Dosyası" gibi sade bir başlığın altındadır.
- Acele Etmeyin: Sayfayı yavaşça okuyun. Gözünüze çarpan ilk butona atlamayın.
4. Yanlışlıkla Tıkladıysanız Ne Yapmalısınız?
- İnen Dosyayı Çalıştırmayın: Eğer reklam.exe veya downloader.exe gibi şüpheli bir dosya indiyse, hemen silin.
- Program Yüklendiyse:
- Hemen Denetim Masası > Program Ekle/Kaldır'a gidin.
- O gün yüklenen, tanımadığınız tüm programları (özellikle "PC Optimizer", "WebSearch", "MegaCleaner" vb. isimli olanları) kaldırın.
- Tarayıcınızı Kontrol Edin: Tarayıcınızın "Uzantılar" (Extensions/Add-ons) bölümüne girin ve tanımadığınız tüm eklentileri kaldırın.
- Virüs Taraması Yapın: Malwarebytes veya Windows Defender ile tam bir sistem taraması yapın.
