Görev Yöneticisinde %100 CPU Kullanımı Sorunu: Sisteminizi Kilitleyen Bu Arızanın Kapsamlı Çözüm Yolları ve Nedenleri!
Bilgisayarınızın aniden bir jet motoru gibi ses çıkarmaya başlaması, farenizin (mouse) ekranda takılarak ilerlemesi ve en basit bir klasörü açmanın bile dakikalar sürmesi... Görev Yöneticisi'ni açtığınızda ise korkunç gerçekle yüzleşirsiniz: CPU Kullanımı %100! Bu durum, işlemcinizin tüm gücünün bilinmeyen bir süreç tarafından sömürüldüğünü ve sisteminizin tam kapasitede kilitlendiğini gösterir. Bu kritik performans sorununun arkasında, gizli bir kripto madenciden bozuk bir sürücüye kadar pek çok neden yatabilir. Bu makalede, %100 CPU kullanımı sorununun kökenine inecek ve sisteminize yeniden nefes aldıracak adımları detaylıca inceleyeceğiz.Sorunun Kaynağı: Hangi İşlem CPU'yu Sömürüyor?
İlk adım her zaman Görev Yöneticisi'ni (Ctrl + Shift + Esc) açmak ve "İşlemler" sekmesi altında CPU sütununa tıklayarak en çok kaynak tüketen işlemi bulmaktır. Genellikle karşınıza şu senaryolar çıkar:- Bilinmeyen Bir Uygulama: Adını hiç duymadığınız (örn: run.exe, xMRigMiner.exe vb.) bir işlem %90-100 CPU tüketiyorsa, bu yüksek ihtimalle bir kötü amaçlı yazılımdır.
- Windows Hizmetleri: svchost.exe, WmiPrvSE.exe (WMI Provider Host) veya "Sistem Kesintileri" (System Interrupts) gibi yasal Windows işlemleri olağanüstü yüksek CPU tüketiyorsa, sorun genellikle bozuk sürücüler veya bozuk sistem dosyalarıdır.
- Yasal Bir Uygulama: Bazen Chrome, Firefox, bir antivirüs programı veya bir oyunun kendisi (oyun açık değilken bile arka plan hizmeti) takılı kalarak CPU'yu sömürebilir.
Kötü Amaçlı Yazılımlar ve Kripto Madenciliği (Cryptojacking)
Günümüzde %100 CPU kullanımının en yaygın nedenlerinden biri, "Cryptojacking" olarak bilinen gizli kripto para madenciliği virüsleridir. Bu yazılımlar, sizden habersiz olarak işlemcinizin tüm gücünü (ve bazen ekran kartınızı) kullanarak madencilik yapar.Çözüm: Güvenilir bir antivirüs (Malwarebytes, Kaspersky vb.) ile tam sistem taraması yapmak ilk ve en önemli adımdır. Bu yazılımlar genellikle standart antivirüslerden kaçmak için tasarlanmıştır, bu nedenle "Kötü Amaçlı Yazılım Temizleme" odaklı araçlar daha etkilidir.
"svchost.exe" ve "WmiPrvSE.exe" Çılgınlığı
Eğer svchost.exe (Hizmet Ana Bilgisayarı) veya WmiPrvSE.exe (WMI Provider Host) işlemleri %100 CPU kullanıyorsa, bu genellikle Windows'un kendi içindeki bir çakışmayı işaret eder.- WmiPrvSE.exe: Bu işlem, sistemdeki diğer yazılımların donanım bilgilerini sorgulaması için bir aracıdır. Hatalı bir donanım sürücüsü (genellikle ses veya ağ kartı) veya uyumsuz bir yazılım (örn: bazı donanım izleme araçları) bu hizmete sürekli hatalı sorgu göndererek kilitlenmesine neden olabilir.
- svchost.exe: Bu, Windows Update, Güvenlik Duvarı veya Ses Hizmetleri gibi birçok farklı hizmeti barındıran bir "konteyner" işlemdir. Hangi hizmetin sorun çıkardığını bulmak için svchost.exeye sağ tıklayıp "Hizmetlere Git" diyerek ilgili hizmetleri incelemek gerekir. Genellikle sorun Windows Update'in takılı kalmasından kaynaklanır.
Hatalı Güç Planı Ayarları
Özellikle dizüstü bilgisayarlarda veya bazen masaüstü sistemlerde, Windows Güç Planı ayarlarının bozulması CPU'nun sürekli düşük frekansta (veya tam tersi %100'de kilitli) çalışmasına neden olabilir.Çözüm: Denetim Masası > Güç Seçenekleri'ne gidin. Mevcut planınız (örn: "Dengeli") için "Plan ayarlarını değiştir" ve ardından "Gelişmiş güç ayarlarını değiştir" seçeneğine tıklayın. Açılan pencerede "İşlemci güç yönetimi" > "En düşük işlemci durumu" ayarının %5 veya %10 gibi düşük bir değerde, "En yüksek işlemci durumu"nun ise %100 olduğundan emin olun. Bazen bu ayarları "Varsayılanlara Geri Yükle" demek sorunu çözer.
Bozuk Sistem Dosyaları ve Sürücüler
İşletim sisteminin temel dosyaları bozulduğunda veya eski/hatalı bir sürücü yüklendiğinde, "Sistem Kesintileri" (System Interrupts) adı verilen bir işlem CPU'yu kilitleyebilir. Bu, donanımın (genellikle anakart veya depolama denetleyicisi) işletim sistemiyle düzgün iletişim kuramadığını gösterir.Çözüm:
- SFC ve DISM: Komut İstemi'ni (CMD) yönetici olarak çalıştırın. sfc /scannow komutunu girin. Bu komut, bozuk sistem dosyalarını onarır. Eğer bu başarısız olursa, DISM /Online /Cleanup-Image /RestoreHealth komutunu kullanarak sistem imajını onarın.
- Sürücü Güncellemesi/Geri Alınması: Aygıt Yöneticisi'ni kontrol edin. Yakın zamanda bir sürücü güncellediyseniz (özellikle Ekran Kartı, Ses Kartı, Ağ Kartı veya Chipset), bu sürücüyü "Sürücüyü Geri Al" seçeneğiyle eski sürümüne döndürmeyi deneyin veya üreticinin sitesinden en stabil sürümü kurun.
