Ekrana Görüntünün Sığmaması, Kenarların Taşması (Overscan): TV ve Monitör Bağlantı Sorunları İçin Detaylı Çözüm Rehberi
Bilgisayarınızı bir televizyona (özellikle eski model TV'lere) bağladığınızda veya ekran kartı sürücünüz güncellendiğinde, ekran görüntüsünün kenarlarının monitör kenarlarından dışarı taşması (Overscan) veya tam tersi, ekranın etrafında siyah bir çerçeve kalması (Underscan) yaygın bir sorundur.Bu sorun, genellikle ekran kartı sürücüsünün veya ekranın (TV/Monitör) kendisinin ayarları nedeniyle oluşur. İşte bu can sıkıcı sorunu çözmek için atmanız gereken adım adım yollar.
1. Sorunun Kaynağı: Overscan ve Underscan
"Overscan" (Taşma), televizyonların tarihsel olarak yayın sinyalindeki gürültüyü gizlemek için görüntüyü kasıtlı olarak kenarlardan biraz kesmesi geleneğinden kaynaklanır. Modern TV'ler bu modu kapatma seçeneği sunar, ancak PC bağlantılarında varsayılan olarak bu moda geçebilir.Sebepler:
- TV Ayarı: TV'nin Görüntü Modu (Picture Mode) "16:9" veya "Zoom" olarak ayarlanmıştır.
- Ekran Kartı Ayarı: Ekran kartı sürücüsü (NVIDIA, AMD), TV'nin doğrulukla eşleşmesini sağlayamayıp otomatik olarak Overscan uygulayabilir.
2. Televizyon (TV) Ayarlarını Kontrol Etme
Sorunun %80'i genellikle televizyonun ayarlarından kaynaklanır ve bilgisayar ayarlarından önce kontrol edilmelidir.Çözüm 2.1: Görüntü Boyutunu Değiştirin
TV'nizin ayarlar menüsünde, görüntünün PC'den geldiğini anlayacak özel modları etkinleştirmeniz gerekir.- TV kumandanızdaki "Görüntü Oranı" (Aspect Ratio), "Görüntü Modu" (Picture Mode) veya "Ekran Boyutu" (Screen Size) düğmesine basın.
- Ayarı "16:9", "Zoom" veya "Geniş" (Wide) gibi standart modlardan çıkarın.
- Özellikle aramanız gereken modlar şunlardır:
- "Tam Tarama" (Just Scan)
- "Noktadan Noktaya" (Pixel to Pixel)
- "Ekran Sığdırma" (Screen Fit)
- "PC Modu" (DVI/HDMI PC)Bu modlar, TV'ye görüntüyü kenarlardan kesmeden, pikselleri birebir eşleştirerek göstermesini söyler.
Çözüm 2.2: HDMI Girişini "PC" Olarak Etiketleyin
Bazı TV'ler, HDMI girişlerinden birini "PC" veya "Oyun" (Game) olarak etiketlediğinizde, otomatik olarak tüm görüntü işlemeyi (ve Overscan'i) devre dışı bırakır.- TV'nizin Giriş Ayarları (Input Settings) veya Kaynak Düzenleme (Edit Source) menüsüne gidin.
- Bilgisayarınızın bağlı olduğu HDMI girişini seçin ve adını "PC" olarak değiştirin.
3. Ekran Kartı Sürücüsü Ayarlarını Kontrol Etme (NVIDIA/AMD)
TV ayarları sorunu çözmezse, Ekran Kartı kontrol panelinden manuel olarak "Underscan" (Görüntüyü küçültme) uygulamanız gerekir.Çözüm 3.1: NVIDIA Kontrol Paneli
- Masaüstünde sağ tıklayın ve **"NVIDIA Denetim Masası"**nı açın.
- Sol menüden "Ekran" (Display) altında "Masaüstü boyutu ve konumu ayarla" (Adjust desktop size and position) seçeneğine gidin.
- Üstteki sekmelerden "Boyut" (Size) sekmesini seçin.
- "Masaüstü yeniden boyutlandır" (Resize desktop) seçeneğine tıklayın. Açılan penceredeki kaydırıcıları kullanarak, masaüstü ekranınızın TV'nin kenarlarına tam olarak sığdığından emin olana kadar görüntüyü küçültün (Underscan).
- Kaydet ve çıkın.
Çözüm 3.2: AMD Radeon Yazılımı
- Masaüstünde sağ tıklayın ve **"AMD Radeon Yazılımı"**nı açın.
- "Ayarlar" (Settings) simgesine tıklayın ve "Ekran" (Display) sekmesine gidin.
- Sağ üstteki menüden "Ekran Özellikleri" (Display Properties) veya **"Ek Ayarlar"**ı bulun.
- "Ölçekleme Seçenekleri" (Scaling Options) veya "HDMI Ölçekleme" (HDMI Scaling) ayarını bulun.
- Buradaki kaydırıcıyı "%0" (Underscan) ayarına doğru çekerek siyah çerçevenin kaybolmasını ve görüntünün ekrana tam oturmasını sağlayın.
4. Görüntüleme Bağlantılarını ve Kabloları Kontrol Etme
Bazen sorun, TV'nin yeteneklerini doğru aktaramayan kalitesiz bir kablodan kaynaklanabilir.- HDMI Kablosu: Kaliteli ve yüksek hızlı bir HDMI 1.4 veya üzeri kablo kullandığınızdan emin olun.
- Adaptörler: HDMI'dan DVI'a veya DisplayPort'tan HDMI'a gibi adaptörler kullanıyorsanız, adaptörün PC çözünürlüklerini tam olarak desteklediğinden emin olun. Hatalı adaptörler, TV'nin "PC Modu"nu tetiklemesini engelleyebilir.
