KFN Haberleri: Çin GPT-5’i Solladı! Baidu, "Ernie 5.0" ile Yapay Zeka Tahtına Oynuyor!
Yapay zeka savaşı resmen bir "Soğuk Savaş"a dönüştü. Daha dün (13 Kasım 2025) OpenAI, ChatGPT 5.1 ve devrimsel "Ajan Modu" ile Silikon Vadisi'nin liderliğini perçinlediğini düşünürken, Pekin'den 24 saat içinde misliyle bir yanıt geldi. Çinli teknoloji devi Baidu, "Baidu World 2025" konferansında, aylardır beklenen yeni nesil yapay zeka modeli "Ernie 5.0"ı tanıttı ve yayınladığı akademik makale ile benchmark (kıyaslama) sonuçlarını paylaştı. Sonuçlar şok edici: Baidu, Ernie 5.0'ın sadece 2025 başında çıkan GPT-5'i değil, dün tanıtılan taze GPT-5.1'i de küresel standart testlerde (MMLU, GPQA) "solladığını" iddia ediyor.Bu, sadece teknik bir başarı değil; aynı zamanda Çin'in, ABD'nin tüm teknolojik yaptırımlarına (Nvidia çip yasakları vb.) rağmen yapay zeka yarışında en üst seviyeye ulaştığını ilan etmesidir. OpenAI'nin "yaratıcılık" ve "ajan" (agent) odaklı yaklaşımına karşılık Baidu, "bilgi", "akıl yürütme" ve "kültürel nüans" konularında çıtayı belirlediğini iddia ediyor. Peki, Çinliler bunu nasıl başardı ve Ernie 5.0'ın GPT-5.1'den farkı ne?
Ernie 5.0 vs. GPT-5.1: Farklı Felsefeler, Farklı Güçler
OpenAI'nin ChatGPT 5.1 ile odaklandığı nokta, yapay zekayı pasif bir asistandan, interneti kullanabilen aktif bir "ajana" dönüştürmekti. Baidu'nun Ernie 5.0 hamlesi ise farklı bir felsefeye dayanıyor: Çekirdek zekayı (core intelligence) mükemmelleştirmek.Baidu'nun yayınladığı kıyaslamalı test sonuçları (eğer bağımsız kaynaklarca doğrulanırsa) durumu net bir şekilde ortaya koyuyor:
- MMLU (Genel Bilgi ve Problem Çözme): Ernie 5.0, bu en prestijli testte GPT-5.1'in rekorunu kıl payı da olsa geçerek zirveye yerleşti.
- GPQA (Uzman Seviye Sorular): Biyoloji, kimya ve fizik gibi uzmanlık gerektiren alanlarda Ernie 5.0'ın, GPT-5'e göre çok daha az "halüsinasyon" (uydurma) gördüğü ve daha doğru yanıtlar ürettiği belirtildi.
- C-Eval (Çince Odaklı Testler): Asıl farkın açıldığı yer burası. Ernie 5.0, Çince dilbilgisi, mantık, tarih ve kültürel nüans gerektiren tüm yerel testlerde, Batılı modellere (GPT-5.1 ve Gemini 2.0 dahil) %10 ila %15 arasında ezici bir üstünlük kurdu.
Başarının Sırrı: "Çip Ambargosu" ve "Veri Egemenliği"
Peki, Baidu bu seviyeye nasıl ulaştı? Özellikle de ABD'nin Nvidia H100 gibi en gelişmiş yapay zeka eğitim çiplerine yönelik katı ambargosuna rağmen? Cevap iki katmanlı:- Çip Ambargosu Geri Tepti: ABD'nin Nvidia çiplerini yasaklaması, Çinli teknoloji devlerini (Huawei, Baidu, Alibaba) kendi yerli AI çiplerini (örn. Huawei Ascend serisi) geliştirmeye ve üretmeye zorladı. Bu yerli çipler, ham güçte H100'ün gerisinde kalsa da, Baidu bu açığı "saf miktar" ile kapattı. Yüz binlerce yerli çipten oluşan devasa süper bilgisayar kümeleri (clusters) kurdular ve kendi donanımlarına mükemmel uyum sağlayan yazılım optimizasyonları (frameworks) geliştirdiler.
- Veri Egemenliği (Altın Madeni): Asıl sır bu. Batılı modeller (GPT, Gemini), "küresel internet" (büyük ölçüde İngilizce odaklı) üzerinde eğitilir. Baidu'nun Ernie 5.0 modeli ise, Batı dünyasının erişiminin olmadığı devasa bir altın madeni üzerinde eğitildi: Çin'in kapalı internet ekosistemi. Baidu Arama Motoru, WeChat (Tencent), Weibo, Douyin (TikTok) ve Çin'in tüm dijital kütüphanelerindeki milyarlarca sayfalık yüksek kaliteli, kültürel olarak spesifik veri seti, Ernie'ye Batılı modellerin asla sahip olamayacağı bir derinlik ve nüans kazandırdı. C-Eval testlerindeki ezici üstünlüğün nedeni de tam olarak bu.
Sonuç: Yarış Artık İki Kutuplu
Baidu'nun Ernie 5.0 ile yaptığı bu gövde gösterisi, yapay zeka yarışının artık sadece Silikon Vadisi'nde (OpenAI, Google, Meta vs.) yaşanmadığını kanıtladı. Dünya artık "iki kutuplu" bir AI geleceğine doğru ilerliyor: Bir yanda OpenAI'nin "ajan" odaklı, kapalı ve "yaratıcı" felsefesi; diğer yanda Baidu'nun "bilgi" odaklı, devlet destekli ve "veri egemenliğine" dayalı felsefesi.OpenAI dün "Ajan Modu" ile çıtayı yükseltmişti; Baidu bugün "Akıl Yürütme" ile o çıtayı yakaladığını iddia ediyor. Bu amansız rekabet, Yapay Genel Zeka'ya (AGI) giden yolu hiç olmadığı kadar hızlandıracak gibi görünüyor.
Sizce Baidu'nun bu "GPT-5'i geçtik" iddiası gerçek bir teknolojik sıçrama mı, yoksa sadece bir propaganda hamlesi mi? Yapay zeka yarışında ABD'nin mi yoksa Çin'in mi kazanacağını düşünüyorsunuz? Yorumlarınızı bekliyoruz!
