"Bellek Yetersiz" (Low Memory) Uyarısı Neden Alınır? (Kapsamlı Rehber)
Bilgisayarınızda çalışırken aniden "Bilgisayarınızın belleği yetersiz" (Your computer is low on memory) uyarısıyla karşılaşmak, sistemin ciddi bir performans darboğazına girmek üzere olduğunun habercisidir. Bu uyarı, basitçe fiziksel RAM'inizin dolduğunu göstermez; daha ciddi bir durumu, yani sistemin taahhüt edebileceği toplam bellek sınırına (fiziksel RAM + Sanal Bellek/Page File) yaklaştığını gösterir.Bu durum, uygulamaların çökmesine, yanıt vermemesine ve sistemin tamamen kilitlenmesine yol açabilir. İşte bu kritik uyarının arkasındaki en yaygın nedenler:
1. Bellek Sızıntısı (Memory Leak)
Bu, "bellek yetersiz" uyarılarının en sinsi ve yaygın teknik nedenlerinden biridir.- Nedir? Kötü kodlanmış bir uygulamanın, bir tarayıcı eklentisinin ve hatta hatalı bir sürücünün (driver) çalışmak için sistemden RAM talep etmesi, ancak işi bittikten sonra bu RAM'i sisteme geri iade etmeyi "unutması" durumudur.
- Etkisi: Bu uygulama veya işlem çalıştığı sürece, bir balon gibi şişerek sistemdeki tüm boş RAM'i ve Sanal Bellek alanını yavaş yavaş tüketir. Bilgisayarınızı yeniden başlatana kadar bu bellek geri kazanılamaz.
- Nasıl Anlaşılır? Görev Yöneticisi'nde (Ctrl+Shift+Esc) "Bellek" sütununu izlediğinizde, belirli bir işlemin (örneğin bir tarayıcı, oyun veya explorer.exe) RAM kullanımının siz hiçbir şey yapmasanız bile sürekli artmasından tanıyabilirsiniz.
2. Aşırı Sayıda Uygulama ve Tarayıcı Sekmesi
En bariz nedendir. Bilgisayarınızın fiziksel RAM kapasitesi, o an çalıştırmaya çalıştığınız programların toplam talebini karşılayamaz.- Modern Gerçek: Günümüzde 8 GB RAM bile "standart" kabul edilirken, bu miktarı doldurmak çok kolaydır.
- Baş Şüpheli: Google Chrome veya diğer modern tarayıcılar. Her sekme ve eklenti, kendi başına ayrı bir işlem olarak çalışır ve yüzlerce MB (bazen GB) RAM tüketebilir. 50'den fazla sekme, bir video düzenleme programı ve arka planda çalan Spotify ile 16 GB RAM'i bile zorlayabilirsiniz.
3. Hatalı veya Yetersiz Sanal Bellek (Page File) Yapılandırması
Sisteminiz, fiziksel RAM dolduğunda, uygulamaları çalışır durumda tutabilmek için sabit diskinizde (veya SSD'nizde) pagefile.sys adında bir alanı geçici RAM (Sanal Bellek) olarak kullanır. "Bellek Yetersiz" uyarısı, genellikle bu alan da dolduğunda tetiklenir.- Sanal Belleğin Kapatılması: Bazı kullanıcılar, "performansı artırmak için" Sanal Bellek'i manuel olarak kapatır. Bu, çok büyük bir hatadır. Fiziksel RAM dolduğu anda sistemin gidecek hiçbir yeri kalmaz ve doğrudan çöker veya uyarı verir.
- Diskte Boş Yer Olmaması: Sanal Bellek dosyası (genellikle C: sürücüsünde bulunur), sistem tarafından dinamik olarak büyütülür. Eğer C: sürücünüz tamamen doluysa, Sanal Bellek büyüyemez ve bellek yetersiz uyarısı alırsınız.
- Manuel Olarak Küçük Ayarlanması: Sanal Bellek boyutunu manuel olarak çok küçük bir değere (ör: 1-2 GB) sabitlemek de aynı soruna yol açar.
4. Yetersiz Fiziksel RAM Kapasitesi
Bazen sorun bir hata değil, donanım yetersizliğidir. 4 GB RAM'e sahip bir bilgisayarda Windows 10 veya 11 kullanırken aynı anda hem ders çalışıp hem müzik dinlemeye çalışmak, sistemin sürekli olarak Sanal Bellek kullanmasına ve "Bellek Yetersiz" uyarısı vermesine neden olabilir. Windows'un kendisi, normal çalışmak için 2-4 GB arası RAM'e ihtiyaç duyar.5. Arka Planda Çalışan Kötü Amaçlı Yazılımlar (Malware)
Önceki makalede bahsi geçen "bilinmeyen işlemler" bazen CPU veya Disk yerine doğrudan RAM'i hedef alır. Kötü amaçlı yazılımlar veya bazı virüsler, kendilerini gizlerken veya veri toplarken büyük miktarda bellek tüketebilir ve bu da meşru uygulamalarınız için yer bırakmaz.Çözüm Adımları
- Görev Yöneticisi'ni Kullanın: Ctrl+Shift+Esc ile Görev Yöneticisi'ni açın ve "Bellek" sütununa tıklayarak en çok RAM kullanan uygulamayı bulun. Eğer bu bir bellek sızıntısıysa, uygulama bariz şekilde listenin en başında olacaktır. Bu uygulamayı sonlandırın.
- Yeniden Başlatın: En hızlı ve en etkili geçici çözümdür. Bellek sızıntılarını durdurur ve RAM'i tamamen temizler. Eğer sorun sık sık tekrarlıyorsa, kalıcı çözüme odaklanmanız gerekir.
- Tarayıcı Sekmelerini Azaltın: İhtiyacınız olmayan sekmeleri kapatın veya "The Great Suspender" gibi sekme dondurucu eklentiler kullanın.
- Sanal Bellek Ayarlarını Kontrol Edin: Sistem Özellikleri > Gelişmiş > Performans > Ayarlar > Gelişmiş > Sanal Bellek > Değiştir yolunu izleyin ve ayarın "Sistem yönetimli boyut" (System managed size) olarak seçili olduğundan emin olun.
- Malware Taraması Yapın: Malwarebytes gibi güvenilir bir araçla sistemi taratın.
- Kalıcı Çözüm (RAM Eklemesi): Eğer bu uyarıyı normal kullanımınızda sık sık alıyorsanız ve sisteminizde 8 GB veya daha az RAM varsa, tek kalıcı çözüm RAM kapasitenizi 16 GB veya üzerine çıkarmaktır.
